TRYB JASNY/CIEMNY

Film „Wszystko zostaje w rodzinie”: wybuchowa historia małżeńskiej niewierności

Co za historia! Mądra, zabawna i okrutna zarazem. Film, tak jak jej powieściowy pierwowzór, czyli „Sznurówki’ Domenica Starnone, poddaje wiwisekcji związki i rozwiązki małżeńskie, miłosne podchody i cierpienia z powodu różnych rodzajów niewierności. W jednej z głównych ról doskonała Alba Rohrwacher.


Jeśli ktoś zna książkę Starnone i wie, że ta historia zakończy się mocną przewrotką, nie zepsuje to przyjemności oglądania filmu. Ba, pozwoli to nawet lepiej rozsmakować się we „Wszystko zostaje w rodzinie”.

Wraz z bohaterami – Aldem (Luigi Lo Cascio) i Vandą – krążymy w czasie i przestrzeni. Od lat osiemdziesiątych po początek XXI wieku, od Neapolu do Rzymu.

Jaka grom z jasnego nieba

Poznajemy ich, gdy mieszkają w Neapolu wraz z dwojgiem małych dzieci, Anną i Sandrem. Właściwie to w obszernym mieszkaniu jest na stałe Vanda z córką i synem, bo Aldo realizuje zawodowe ambicje w Rzymie, gdzie pracuje w radiu. W domu jest gościem, dzieci czekają na przyjazd ojca jak na wielkie święto. W sylwestrowy wieczór, po doskonałej zabawie, Aldo wiedziony poczuciem winy wyznaje żonie, że ją zdradził. Jest tak pewny siebie, że zaskakuje go emocjonalna reakcja Vandy. Kobieta wyrzuca go z domu. Jest zdruzgotana zdradą męża.

Aldo wiąże się na stałe ze swoją kochanką, koleżanką z radia. Mieszkają razem w Rzymie. Od tego czasu kontakty Anny i Sandra z ojcem są mocno ograniczone. Vanda próbuje poskładać rodzinę z powrotem, ale Aldo nie ma na to już najmniejszej ochoty. Nie do końca też wiadomo, jaki jest cel Vandy. Zaczyna się emocjonalny rollercoaster. Dzieci są świadkami kłótni rodziców podczas nielicznych wizyt Alda w domu. Vanda, doprowadzona do ostateczności, rzuca się z okna. Obrażenia są poważne, ale udaje się jej wrócić do zdrowia.

Miłość, a może poświęcenie?

Aldo nie potrafi nigdzie zagrzać miejsca, gdy jest z Vandą, chce być z Lidią i odwrotnie. Czy dzieci docenią jego poświęcenie, gdy wróci, dla ich dobra, do domu?

Pytań jest wiele. Nawet gdy się wydaje, że historia bez przeszkód dobija do brzegu, pojawia się sztorm. Uspokojonych, pogodzonych z życiem i sobą Alda i Vandę na emeryturze zagrali Laura Morante i Silvio Orlando. Są świetni i bardzo wiarygodni jako Aldo i Vanda po latach.

Książka Starnone, który był współautorem scenariusza filmu w reż. Daniele Luchettiego, nosi tytuł „Laci” – po polsku „sznurówki”. Tytułowe sznurówki mają podwójne znaczenie. Jedno jest związane ze wspomnieniem, jak Sandro uczył się wiązać buty. Drugie to synonim rodzinnych więzów, zapętlonych, trudnych do rozsupłania.



Impulsywna Vanda i wycofany emocjonalnie Aldo, jak to zwykle bywa, zajęci są sami sobą. Wydaje im się, że troszczą się o dzieci najlepiej jak potrafią, dzieci są jednak innego zdania. I nie zapomną tego, co się wydarzyło przed laty. A gdy nadarzy się sposobna ku temu okazja, odwdzięczą się za lata niepokoju.

W filmie oglądamy scena z życia Alda i Vandy, które pozwalają spojrzeć na nich pod różnym kątem. Wiemy o nich coraz więcej, więcej niż oni sami o sobie. Nie są ani bardzo sympatyczni, ani romantyczni. Każde z nich ma swoje za uszami.

Gniew Vandy i jej cierpienie dają się w filmie odczuć niemal fizycznie. Jej ubrania są z tkanin w zimnych odcieniach. W takich samych tonach urządzone jest neapolitańskie mieszkanie Alda i Vandy.

Książka

Zatrzymajmy się jeszcze na chwilę przy książce Starnone. Powieść dzieli się na trzy części. Pierwsza składa się z listów, które Vanda pisze do zdradzieckiego Alda. Usiłuje go przekonać, że powinien wrócić z Rzymu i zająć się rodziną, zamiast zabawiać się z kochanką. Tłumaczy mu, że powinien poświęcić swoje fantazje na rzecz rodziny. Ona przecież tak zrobiła.

Druga część opowiada o Aldo i Vandzie, uroczych emerytach, którzy zakopali burzliwą przeszłość niczym wojenny topór i żyją sobie spokojnie. Jeżdżą na wakacje nad morze, czytają książki i opiekują się ukochanym kotem. Dorosłe dzieci od dawna żyją osobno. Rutynę Alda i Vandy burzy jednak bardzo nieprzyjemne i niespodziewane zdarzenie.

Trzecia część krótkiej powieści Starnone to spotkanie Sandra i Anny w domu rodziców. Przyszli nakarmić kota, gdy starsi państwo pojechali na wakacje.

Film zachowuje ducha powieści, choć przesuwa nieco akcenty, delikatnie zmienia postaci. Fascynujące jest tu pokazanie, jak funkcjonują skomplikowane mechanizmy rodzinno-małżeńskie. Bez ogródek, gorzko, cynicznie, momentami zabawnie, chłodno.

Filmowe asocjacje? To np. „Historia małżeńska” ze Scarlett Johansson i Adamem Driverem.

„Wszystko zostaje w rodzinie” był filmem otwarcia 77. edycji MFF w Wenecji. Pokazano go poza konkursem.

Beata Zatońska

Reżyseria: Daniele Luchetti („Mój brat jest jedynakiem”, „Nasze życie”, „Nosiciel teczki”). Laureat czterech nagród David di Donatello .
Scenariusz: Domenico Starnone, Francesco Piccolo, Daniele Luchetti
Obsada: Alba Rohrwacher, Luigi LoCascio, Laura Morante, Silvio Orlando, Giovanna Mezzogiorno.
Zdjęcia: Ivan Casalgrandi
Producenci: Włochy
Gatunek: Dramat; rok produkcji: 2020; Czas trwania: 100 min; Tytuł oryginalny: Lacci; Dystrybucja w Polsce: Aurora Films

Zdjęcia – materiały prasowe



Wybrane dla Ciebie

Copyright © italianki